Dioboł

Zbigniew Markowski „Gdzie Pan Bóg ma kościół, tam też i przy nim diabeł karczmę stawia” głosiło dziewiętnastowieczne górnośląskie przysłowie. Ludowa mądrość wskazywała […]

Dawne przysłowia

PRZYSŁOWIA I MOWY POTOCZNE LUDU POLSKIEGO W SZLĄSKUZEBRAŁJózef Lompa GODŁOCudze chwalicieSwego nie znacieSami nie wiecieCo posiadacieSt. Jachowicz W BOCHNINakładem i drukiemWawrzyńca Pisza.1858 […]

Daisy von Pless (1873 – 1943)

Zbigniew Markowski Daisy von Pless Wśród licznych zdjęć Daisy von Pless, które zachowały się do dziś to robi chyba największe wrażenie: doskonale […]

Carl Ulitzka (1873-1953)

Justyna Kierzkowska Carl Ulitzka Po zamachu na Adolfa Hitlera latem 1944 roku gestapo zmobilizowało wszystkie siły do tropienia sprawców. Wydarzenia z Wilczego […]

Blanche von Donnersmarck (1819-1884)

Zbigniew Markowski Blanche von Donnersmarck I bliższa, i dalsza rodzina Guido Donnersmarcka nie była zadowolona z jego romansu. Paryskie plotki nie zostawiały […]

Autonomia Górnego Śląska

Zbigniew Markowski Górnośląska autonomia – budząca dziś tak gorące emocje – wcale nie jest wynalazkiem ostatnich lat; to również termin historyczny związany […]

Aliancka misja rozjemcza

Zbigniew Markowski Aliancka misja rozjemcza 1920-22 25 czerwca 1922 roku na miejski rynek w Tarnowskich Górach wmaszerowała czterdziestoosobowa grupa wojaków ze Szkocji. […]

Alfred Szklarski (1912-1992)

Zbigniew Markowski Alfred Szklarski (1912-1992) Niepowtarzalne barwy Afryki, Azji czy Ameryki Południowej, słodki smak przygody i zapach egzotyki: taki był przepis na […]

Tramwaj bluesowy

Zbigniew Markowski To całkowicie naturalne, że dziewiętnastowieczny Śląsk był skazany na komunikację szynową. Region wysyłał i przyjmował coraz więcej towarów, rosła liczba […]

Blues na Mariackiej

Anna Rusinek Początki ulicy Mariackiej Pierwsze zalążki ulicy Mariackiej sięgają dwóch wieków wstecz, kiedy to Katowice rozpoczęły ekspansję przemysłową. Budowa pobliskiej sieci […]

Ash’n’becher

„Buchac Blues” to piosenka z niezwykle długą historią. Radzionkowskie źródła pod już pod koniec XVIII wieku wzmiankują niejakiego Szymona Buchacza – młynarza. […]

Akwarele Grzegorza Chudego

Grzegorz Chudy to kwintesencja śląskości; być może nawet (jako taka) powinien być przechowywany w Sevres pod Paryżem. Nie tylko uczy śląskiej gwary, […]

Akwaforty Jana Szmatlocha

Trudno o bardziej śląską technikę graficzną niż akwaforta: artysta bierze miedzianą lub cynkową płytę i pokrywa ją odpornym na działanie kwasu werniksem. […]

Batki

Zbigniew Markowski Jeżeli weźmiemy pod uwagę pochodzenie słówka, powinniśmy raczej powiedzieć „badki”. Sprawa bowiem jest prosta: batki wzięły się od niemieckiego „badehose”, […]

Bania

Przyrodnicy na śląską banię przygotowali bardzo prosty opis: rząd – dyniowce, rodzina – dyniowate, rodzaj – dynia czyli jednoroczna roślina występująca w […]

Bajtel

Choć bajtla okrywa mgiełka tajemnicy, można napotkać teorię, iż słowo pochodzi od rumuńskiego “băiat”. Wyraz ten oznacza bardzo młodego człowieka płci męskiej […]

Apluzina

W języku niemieckim „pomarańcza” służyć może do określania wieku człowieka posługującego się tym terminem. Młodzi zawsze powiedzą „die Orange” (z inną co […]

Antryj

Antryj wziął się z długiej wędrówki łacińskiego słowa „introitus” oznaczającego wejście, wstęp lub początek; w przysłówkowej formie mamy więc również „intro”, w […]