Marlena Piątek
Kino Kosmos w Katowicach
Legendarne kino Kosmos to miejsce, które łączy przeszłość z teraźniejszością. W znajdujących się tam salach kinowych można obejrzeć największe klasyki kina, nie tylko współczesnego, ale przede wszystkim minionego. Jest miejscem, które stwarza wiele możliwości rozwoju pasji związanych z kinematografią. Organizuje cykle filmowe, repliki festiwali, przeglądy tematyczne, retrospektywny reżyserek i reżyserów, a także retransmisje oper z Nowego Jorku oraz Londynu. Ponadto, dla osób spragnionych dyskusji proponuje spotkania w ramach Klubu Filmowego Ambasada, tak więc można stwierdzić, że jest przestrzenią poszerzania horyzontów.
Kino Kosmos powstało w latach 1959 – 1965, a za jego projekt odpowiadał Stanisław Kwaśniewicz. Sam budynek został zaprojektowany w stylu późnomodernistycznym, który w założeniu nawiązywał do lokalnego kontekstu przyrodniczego oraz kulturowego i tak było również w tym przypadku, ponieważ kino było częścią futurystycznej architektury space age. W latach 50 – 70, czyli epoce podboju kosmosu, nie istniało w Polsce miasto, które charakteryzowałoby się tak pozaziemskimi horyzontami jak Katowice. Pomimo tego, że nie słynęło z astronautów, a górników, to miało jeden bardzo ważny atrybut, a konkretnie wybitnych architektów. Potrafili oni podążać za najważniejszymi wydarzeniami cywilizacyjnymi na świecie i przenosić je na swoje projekty. I tak właśnie było w przypadku kina Kosmos oraz pozostałych budynków powstałych w tej epoce takich jak Spodek, Planetarium Śląskie, Osiedle Gwiazdy, Ośrodek Postępu Technicznego czy hala Kapelusz znajdująca się w Parku Śląskim.
Analizując sam budynek kina Kosmos, należy zaznaczyć, że w okresie powstania posiadał jedną z największych sal kinowych na Śląsku, która mogła pomieścić jednocześnie blisko 600 widzów. Dodatkowo, kino było wyposażone w jedyny w tym regionie wklęsły ekran panoramiczny, który dostarczał nieznanych dotąd wrażeń wizualnych. Wszystko to, zmieniło się w latach 2004 – 2006, kiedy kino przeszło gruntowną modernizację i przebudowę, która po starym wystroju obiektu pozostawiła jedynie mozaikę ścienną. W tym okresie zmieniono również jego nazwę na „Centrum Sztuki Filmowej”, która nie utrzymała się zbyt długo, ponieważ już w 2010 roku powrócono do starej nazwy, a konkretnie Centrum Sztuki Filmowej – Kino Kosmos. Wydarzenie to przyczyniło się również do tego, że na budynku pojawił się nowy neon nawiązujący do samej nazwy – Kino Kosmos. W kolejnych latach zdecydowano się na następną modernizację, a konkretnie w 2012 roku dokonano zmiany aranżacji holu budynku, dostosowując całą stylistykę wnętrza do estetyki lat 50-60, kiedy powstało pierwotne Kino Kosmos. Dopiero remont przeprowadzony w 2019 roku przyczynił się do tego, że główny hol kina swoim wystrojem i wyglądem zaczął nawiązywać do jego nazwy i przede wszystkim jest odniesieniem do klasyki filmów science-fiction.
Dziś kino Kosmos wyposażone jest w aż dwie sale kinowe. Jedną dużą Nostromo, która jest w stanie pomieścić 367 widzów oraz posiada srebrny ekran i drugą małą, Solaris posiadającą jedynie 46 składanych foteli z pulpitami. Z kolei kabina projekcyjna wyposażona została w dwa projektory cyfrowe oraz dwa analogowe. W tym miejscu warto zaznaczyć, że oprócz kina, w budynku znajduje się również siedziba Filmoteki Śląskiej Instytucji Filmowej „Silesia-Film”.