
słownik gwary śląskiej Z - Ż
polsko-śląski
Z
z powodu | skiż tego | Niy ma go we robocie skiż
tego, że jes chory. Nie ma go w pracy, ponieważ jest
chory. |
z powodu | skuli tego | Skuli mojego chopa niy moga
dzisio iść na wyszkubki. |
z powrotem | nazot | Łaziyli my tam a nazot jak
jakieś gupieloki. Chodziliśmy tam i z powrotem jak
głupki. |
zabawki | graczki | Bo zabiera graczki i póda
do dom! Bo zabiorę zabawki i pójdę do domu! |
zabierz | bier | Bier tyn nec i leć do
sklepu. Zabierz siatkę i biegnij do sklepu. |
zachowywać się głośno, awanturować sie | romplować | Prziszoł niyskoro i
romplowoł po cały chałpie. Przyszedł późno i
awanturował się w całym domu. |
zaczepiać | napasztować | Niy napasztuj moi lipsty.
Nie zaczepiaj mojej narzeczonej. |
zadowolony | rady | Co tyn wasz chop taki rady?
Dlaczego pani mąż jest taki zadowolony. |
zadowolony, sprzyjający czemuś | rod | Jak żech mu kupiyła moplik
to boł rod. Gdy kupiłam mu motorower był zadowolony. |
zaglądać, zerkać | kukać | Kukoł na mje cołki czos.
Cały czas na mnie patrzył. |
zając | hazok | Hazok bez zima to wiela niy
loto. Zimą zające nie biegają zbyt wiele. |
zakład pracy | ansztalt | Sam jes mój anszalt. Oto
mój zakład pracy. |
zakonnica | klosztorno | Nasza oma łoblyko sie jak
jako klosztorno. Nasza babcia ubiera się jak zakonnica. |
zakończenie dnia pracy | fajrant | Fajrant bydzie dopiyro za
sztyry godziny. Koniec pracy nastąpi dopiero za cztery
godziny. |
zakwas chlebowy | nociastek | Rób tyn nociastek, bo sie
ćmi. Rób ten zakwas chlebowy, bo robi się późno. |
zalotnik | apsztyfikan | Prziszoł tyn twój
apsztyfikant. Pojawił się twój zalotnik. |
zaloty | zolyty | Coś sie tak wysztigluwoł
jak na zolyty? Co się tak wystroiłeś jak na zaloty? |
załatwić coś | spatrzeć | Spacz sie jakie żdżadełko
do moplika. Załatw sobie lusterko do motoroweru. |
założyć się | wetnonć sie | Godoł swoje, ale wetnonć
sie niy chcioł. Mówił swoje, ale założyć się nie
chciał. |
zamach, rozbieg, pęd | szwong | Mosz wzionć richtig mocny
szwong. Musisz wziąć naprawdę mocny rozbieg. |
zamawiać | sztaluwać | Sztaluj glazyjki na zima.
Zamów sobie rękawiczki na zimę. |
zamężna | wydano | Dziołcha może nosić
purpurka dopiyro jak jes wydano. Dziewczyna może nosić
purpurkę dopiero kiedy wyjdzie za maż. |
zamknąć | zowrzyć | Zowrzyj dźwiyrze, bo sam
zima włazi. Zamknij drzwi, bo się robi zimno. |
zamówić | łobsztalować | Łobsztaluj sie nowe
szczewiki, te cza wyciepnonć. Zamów sobie nowe buty, te
już są do wyrzucenia. |
zapalniczka | fojercok | Jak fto kurzy cygaryty to mo
ze sobom fojercok. Jeśli ktoś pali papierosy, ma ze
sobą zapalniczkę. |
zapałki | sztrachecle | Opa, co byście kcieli:
sztrachecle abo fojercok? Dziadku, wolisz zapałki czy
zapalniczkę? |
zapłakany | uślimtany | Wyglondosz jak uślimtany
bajtel. Wyglądasz jak zapłakane dziecko. |
zaraz | zarozki | Zaroski bydzie połednie.
Zaraz będzie południe. |
zasłonki w oknie | forhangi | Downo to mocie te modre
forchangi? Czy od dawna ma pan/pani te niebieskie
zasłonki? |
zasypać | zasuć | Przi kościele boł epny
rant, ale go zasuli. Obok kościoła był duży rów, ale
go zasypano. |
zaświecić | łoświycić | Łoświyć lampa, bo ćma.
Zapal lampę, bo ciemno. |
zawiść | zowiść | Wszysko to jes cygaństwo a
zowiść. To wszystko kłamstwo i zawiść. |
zawsze | dycki | Opa dycki jeździoł cugiym.
Dziadek zawsze podróżował pociągiem. |
zdjąć | symnonć | Symni jakla bo ciepło.
Zdejmij bluzę, bo jest ciepło. |
zegar | zygor | Wiela to na zygorze? Która
godzina? |
zejść | ślyź | Niy siedź tela we fiśli,
ślyź sam do mje. Nie siedź tyle na strychu, zejdź tu
do mnie. |
zeszyt | heft | Niy mosz kaj szrajbuwać to
sie kup jaki heft. Jeżeli nie masz w czym pisać, kup
sobie jakiś zeszyt. |
zezowaty | świdraty | Łon jes świdraty abo co?
On jest zezowaty czy jak? |
zlewozmywak | ausgus | Wciep szolki do ausgusa, bo
som czorne Połóż szklanki w zlewozmywaku, bo są
brudne. |
złapać | chycić | Chyć się klopsztangi jak
niy poradzisz ustoć. Złap się trzepaka, jeżeli nie
potrafisz ustać. |
zmarły | umarty | Umartymu nowy ancug na nic
sie niy przido. Umarłemu nowy garnitur nie przyda się
na nic. |
zmartwienie | utropa | Mom ś niym utropa. Mam z
nim zmartwienie. |
znaleźć | znojść | Stracioła kajś taszka i
niy umiy jom znojść. Zgubiła gdzieś torebkę i nie
potrafi jej znaleźć. |
zniknąć | stracić | Pacz sie stracić! Znikaj
stąd! |
znowu | juzaś | Juzaś mi sie portmanyj
stracioł. Znów zgubiłam portmonetkę. |
zostawić | łostawić | Łostow mje w spokoju.
Zostaw mnie w spokoju. |
zrzucić | ściepać | Musza ściepać wągle do
piwnicy. Muszę zrzucić węgiel do piwnicy. |
zużyty | wyszkyrtany | Te koło to mosz cołki
wyszkyrtane. Twój rower jest już całkiem zużyty. |
zwierzęta gospodarskie | gadzina | Gadzinie cza dać pozrić,
coby niy lotała godno. Zwierzętom gospodarskim trzeba
dać jeść, by nie biegały głodne. |
Ż
żart, dowcip | szpas | Niy rób se szpasu. Nie rób
sobie żartów. |
że, ponieważ | iże | To jest taki podciep, iże
tego niy idzie szczimać. To tak niegrzeczne dziecko, że
już tego nie można wytrzymać. |
żebranie | fecht | Jak tak dali pódzie to ida
na fecht. Jak tak dalej pójdzie będę musiał żebrać. |
żeby | coby | Hajer mioł karbidka, coby
widzioł we ty ćmie na grubie. Górnik miał lampkę
karbidową, żeby widzieć w ciemności na kopalni. |
żelazko | żelozko | Noprow mi żelozko, bo cza
bigluwać. Napraw mi żelazko, bo trzeba prasować. |
żołnierz | wojok | Wojok niy śmie sie
wszyskigo boć. Żołnierz nie może bać się
wszystkiego. |
żonaty | żyniaty | Jo niy wiedziała, że wasz
synek jes żyniaty. Nie wiedziałam, że pani syn jest
żonaty. |
Antryj: przedsionek dla tych, którzy chcą polubić Górny Śląsk
redaktor naczelny: Zbigniew Markowski, tel.: 32 284 36 85
polecamy poznaj-slask.pl