słownik śląsko-polski F – H

F

fajerświętoNa Barbórka jes nojwiynkszy fajer. Największe święto to Barbórka.
fajlapilnikNiy czaskej motkiym yno nojprzód sie do tego weź fajla. Nie uderzaj młotkiem, weź najpierw pilnik.
fajrantzakończenie dnia pracyFajrant bydzie dopiyro za sztyry godziny. Koniec pracy nastąpi dopiero za cztery godziny.
familiorodzinaKożdo familio mo swoigo elwra. W każdej rodzinie jest jakiś obibok.
familokdom wielorodzinnyFamiloki stojom jedyn kole drugigo. Domy wielorodzinne stoją jeden obok drugiego.
fanaflagaWejrzi sie na ta fana. Spójrz na tę flagę.
fandzolićmówić od rzeczyMoj chop niykiedy fanzoli. Mój mąż czasem mówi od rzeczy.
faraprobostwoNa fara to cza iś prosto. Żeby dojść do probostwa trzeba iść prosto.
farorzproboszczFarorz dugo dziś siedzioł we suchatelnicy. Ksiądz proboszcz długo dziś siedział w konfesjonale.
faterojciecFater durś łazi we hucie. Ojciec ciągle chodzi w kapeluszu.
fechtżebranieJak tak dali pódzie to ida na fecht. Jak tak dalej pójdzie będę musiał żebrać.
fedrasprężynaWe tym starym zygorze szczelyła fedra. W tym starym zegarze pękła sprężyna.
fedrowaćwydobywać węgielMoj chop cołkie życie fedrówoł. Mój mąż przez całe życie wydobywał węgiel.
fertiggotoweJeszcze łobleka szczefiki i byda fertig. Jeszcze tylko założę buty i będę gotowy.
feryjeferie, wakacjeJeszcze dwa tydnie i bydom feryje. Jeszcze dwa tygodnie i będą wakacje.
festmocnoCza sam dać dobry klyj coby fest czimało. Należy dać tutaj dobry klej, żeby mocno trzymało.
fettłuszczZrob łobiod, ale niy dowej za dużo fetu. Przygotuj obiad, ale nie dawaj za dużo tłuszczu.
fibergorączkaDwa tydnie mie czimie tyn fiber. Mam gorączkę od dwóch tygodni.
fibermastermometrBajtle zaś poczaskały fibermas. Dzieci znów potłukły termometr.
ficowaćcerowaćTeroski już żodyn fuzekli niy ficuje. Teraz już nikt nie ceruje skarpet.
filokwieczne pióroŁon to szrajbuwoł filokiym jak jaki grof. On pisał wiecznym piórem jak jakiś arystokrata.
fimelpostrzeleniecLoto po mieście jak jaki fimel. Biega po mieście jak postrzeleniec.
fiślastrychStare graty oma kozała wyniyś na fiśla. Stare sprzęty babcia kazała wynieść na strych.
flaszkabutelkaDejcie mi czi flaszki zeltra. Poproszę o trzy butelki wody mineralnej.
flekplamaŁobloła sie bonkawom i teroski mo flek na szczewiku. Oblała się kawą i teraz ma plamę na bucie.
fligersamolotAbo pojadymy banom, abo polecymy fligrym. Albo pojedziemy pociągiem, ale polecimy samolotem.
flompaniechlujna kobietaŁoblycz sie do porządku, bo bydziesz wyglądać jak jako flompa. Ubierz się porządnie, bo inaczej będziesz wyglądać jak kobieta niechlujna.
fojeraogniskoNa jesiyń zrobiymy na placu fojera. Jesienią rozpalimy na podwórku ognisko.
fojercokzapalniczkaJak fto kurzy cygaryty to mo ze sobom fojercok. Jeśli ktoś pali papierosy, ma ze sobą zapalniczkę.
fojermonstrażakPo drodze jechali fojermony swoim autym. Drogą jechali strażacy swoim wozem.
fojerwerastraż pożarnaRobota we fojerwerze to jes dobry fach. Praca w straży pożarnej to dobry zawód.
folgowaćtraktować łagodnie, pobłażaćNiy rób tyla larma i pofolguj nom trocha. Nie krzycz tak i potraktuj nas łagodnie.
fontpół kiloDejcie mi font krupnioków. Poproszę o pół kilo kaszanki.
forhangizasłonki w oknieDowno to mocie te modre forchangi? Czy od dawna ma pan/pani te niebieskie zasłonki?
forsztelowaćwyobrażać sobieForszteluj sie: łon na to nic niy pedzioł! Wyobraź sobie, że on na to nic nie powiedział.
frelapannaZ ni to już jest prawdziwo frela. Ona jest już prawdziwą panną.
frópkorekNa co ci ta flaszka jak niy mosz fropa? Po co ci ta butelka skoro nie masz korka?
ftoktoFto to widzioł? Kto to widział?
fulaćopowiadać głupstwaLubia ś niymi łosprawiać, bo łoni niy fulajom. Lubię z nimi rozmawiać, bo nie opowiadają głupot.
furafurmankaDowni wągle woziyli yno furami. Dawniej węgiel wożono wyłącznie furmankami.
furgaćlataćGynś poradzi lotać jak jes dziko. Gęsi potrafią latać, ale tylko dzikie.
furtdalekoTak się znaloz furt łot swoi chałupy. W ten sposób znalazł się daleko od domu.
fusbalpiłka nożnaDo fusbalu niy cza epnego stadionu, styknie trocha placu pod lasym. Do gry w piłkę nożną nie trzeba wielkiego stadionu, wystarczy nieco miejsca pod lasem.
futrowaćkarmićJak sie mo gadzina to jom cza roz dziynnie futrować. Gdy posiada się zwierzęta gospodarskie, należy je karmić raz dziennie.
fuzeklaskarpetaBajtle rade lotajom po dylinie we samych fuzeklach. Dzieci lubią biegać po podłodze w samych tylko skarpetach.

G

gadzinazwierzęta gospodarskieGadzinie cza dać pozrić, coby niy lotała godno. Zwierzętom gospodarskim trzeba dać jeść, by nie biegały głodne.
galertgalaretaNa sobota zrobia moi familii galert ze kury. W sobotę przygotuję dla mojej rodziny galaretę z kury.
galotyspodnieJak skokoł bez pot to sie potargoł galoty. Kiedy przeskakiwał przez płot, podarł sobie spodnie.
ganccałkowicieTo jes gac jedno. To jest całkowicie wszystko jedno.
gańbawstydNiy rób mi sam gańby przi ludziach. Nie przynoś mi wstydu przy ludziach.
gardinafiranaJak mosz lokno to sie musisz kupić gardiny. Skoro masz okno, musisz kupić firany.
gardinsztangakarniszCza wymiynić staro gardinsztanga na nowo. Należy wmienić stary karnisz na nowy.
geburstakurodzinyFtory to już wasz geburstak? Które to już pana/pani urodziny?
geltagwypłataLepszy mały geltag niż żodyn. Lepsza wypłata mała, niż żadna.
gelynderporęczCzim sie gelyndra to niy ślecisz ze słodów. Trzymaj się poręczy, wtedy nie zlecisz ze schodów.
gepekbagażnik w rowerzeTyn nec to sie weź na gepek. Połóż lepiej siatkę na bagażniku rowerowym.
gerowaćfermentowaćJapka na wino muszom nojprzód gerować. Jabłka, z których będzie wino muszą najpierw sfermentować.
gibelpoddaszeFciep te stare graty na gibel. Wrzuć stare sprzęty na poddasze.
gibkoszybkoBier sie za robota yno gibko. Bierz się do pracy tylko szybko.
gipsdekasufitNiy fszyskie malujom gipsdeka na bioło. Nie wszyscy malują sufit na kolor biały.
giskanapodlewaczkaTa giskana jes połno abo próżno? Ta podlewaczka jest napełniona czy pusta?
gizdłobuzRostomajte gizdy łażom po cołkim mieście. Po całym mieście chodzą różne łobuzy.
glacałysinaJak mosz glaca niy musisz mieć grzebiynia. Skoro masz łysinę, nie potrzebujesz grzebienia.
glajzyszynyBez glajzów banka niy pojedzie. Bez szyn tramwaj nie pojedzie.
glancowaćpolerować, czyścićPrziszoł twój szac w glancowanych szczewikach. Przyszedł twój narzeczony w wypolerowanych butach.
glazyjkirękawiczki ze skórySam sprzedowajom glazyjki na zima. Tutaj sprzedają skórzane rękawiczki na zimę.
godaćmówićPoradzisz godać po ślonsku? Potrafisz mówić po śląsku?
godkamowa, językNiy znom ty godki. Nie znam tego języka.
golacfryzjerŁaża do golaca kożdy miesionc. Chodzę do fryzjera co miesiąc.
gorczekgarnuszekŁostow mi trocha zupy we gorczku. Zostaw mi trochę zupy w garnuszku.
gorkigorącyTe kartofle som richtig gorkie. Te ziemniaki są naprawdę gorące.
gorolnie ŚlązakGorol niy rozumiy śląski godki. Nie Ślązak nie rozumie śląskiej gwary.
gorszyć sieobrażać się, gniewaćJuż sie na mje niy gorsz. Nie gniewaj się już na mnie.
gorzoławódkaNa geburstagu może być gorzoła, bele niy za wiela. Na urodzinach może być wódka, byle nie za dużo.
gościnaprzyjęcieNa geburstag cza zrobić gościna. Skoro są urodziny, powinniśmy zrobić przyjęcie
graczkizabawkiBo zabiera graczki i póda do dom! Bo zabiorę zabawki i pójdę do domu!
grinpik (w kartach)Coś mi dzisio włażom same griny. Jakoś dziś dostaję tylko piki.
grincojgwarzywaGrincojg musi być do kożdego łobiadu. Warzywa powinny być w każdym obiedzie.
grofhrabia, arystokrataCoś sie tak wysztigluwoł jak jaki grof! Co się tak wystroiłeś jak arystokrata?
grubakopalniaW naszy familii zowżdy ftoś robioł na grubie. W naszej rodzinie zawsze ktoś pracował na kopalni.
gryfcokstrojniś, elegantPacz co za gryfcok tam stoi przy borsztajnie. Popatrz jaki elegant stoi przy krawężniku.
gryfnyładnyWe łogrodzie momy richtig gryfne kwiotki. W ogrodzie mamy naprawdę ładne kwiatki.
gulikkratka ściekowa kanalizacjiWczora dwa złote wpadło mi do gulika. Wczoraj dwa złote wpadły mi do kratki ściekowej.
gupiczłowiek głupiNiy kożdy musi być mondry, ale tyż niy powiniyn być łod razu gupi. Nie każdy musi być mądry, ale też nie powinien być głupcem.
gupielokgłupekNiy skokej to dylinie jak gupielok. Nie skacz po podłodze jak głupek.
gybissztuczna szczękaOpa niy mo swoich zymbów yno gybis. Dziadek nie ma własnych zębów tylko sztuczną szczękę.
gymbausta, twarzGymba aż ji sie śmioła. Twarz aż jej się śmiała.
gynsi pympekstokrotkaNazbiyrej swoi lipście chocio gynsi pympków. Nazbieraj dla swojej narzeczonej chociaż stokrotek.
gypekbagażnik rowerowyLepi mjeć gypek przi kole, jak niy mieć. Lepiej mieć w rowerze bagażnik, niż go nie mieć.
gyszynkprezentGeburstak jes dobry, bo sie dostowo gryfne geszynki. Urodziny są dobre, bo wtedy dostaje się ładne prezenty.
gywerakarabinKożdy wojok mo mieć swoja gywera. Każdy żołnierz powinien mieć swój karabin.
gzućpędzićWidzieli go gzuć na kole kole banhofu. Widziano go jak pędził na rowerze obok dworca.

H

hadraszmataMocie to w doma jakie stare hadry? Czy ma pan w domu jakieś stare szmaty?
hajaawanturaJak sie baba wnerwi to poradzi zrobić srogo haja. Gdy kobieta się zdenerwuje może zrobić wielką awanturę.
hajcowaćpalić w piecuBez zima cza fest hajcować. Zimą trzeba mocno palić w piecu.
hajergórnikHajera to kożdy jedyn szanuje. Górnika wszyscy szanują.
halbapółStyknie jedna halba. Wystarczy pół litra (wódki).
halbkipółbutyWczora sam prziszoł we nowych halbkach. Wczoraj pojawił się tutaj w nowych półbutach.
haltersprzączkaSpacz sie jaki halter. Załatw sobie jakąś sprzączkę.
hałskyjzaser domowyDowni to sie robiyło w doma hałskyjza. Kiedyś wyrabiano ser domowy w domach.
hantuchręcznikIdź do waszkuchnie i prziniyś sam hańtuch. Idź do pralni i przynieś tutaj ręcznik.
hasiepopiółNoleży sie wyniyś hasie ze pieca. Trzeba usunąć popiół z pieca.
hasiokśmietnikTo niy jes futer do ludzi yno do hasioka. To jedzenie nie nadaje się dla ludzi tylko do śmietnika.
haszpaagrafkaBez ta haszpa mom teroski bolok. Z powodu tej agrafki mam teraz bolące miejsce.
hazokzającHazok bez zima to wiela niy loto. Zimą zające nie biegają zbyt wiele.
heftzeszytNiy mosz kaj szrajbuwać to sie kup jaki heft. Jeżeli nie masz w czym pisać, kup sobie jakiś zeszyt.
heklowaćszydełkowaćBaby rade heklujom. Kobiety lubią szydełkować.
heksaczarownicaWejrzała na mje jak jako heksa. Spojrzała na mnie jak jakaś czarownica.
herckier (w kartach)Mioł same herce, besto wygroł cołki szpil. Miał w kartach same kiery i dlatego wygrał rozdanie.
hercklekotychoroba serca, przyśpieszone bicie sercaJak cie widza to mom hercklekoty. Kiedy cię widzę serce mi bije w przyśpieszonym tempie.
heresztwięzienie, aresztWe hereszcie idzie abo siedzieć, abo robić za wachtyrza. W więzieniu można albo siedzieć, albo pracować jako strażnik.
hicaupałWola hica bez lato jak mroz bez zima. Wolę upał latem niż mróz zimą.
hołdahałdaKożdo gruba musi mieć swoja hołda. Każda kopalnia musi mieć swoją hałdę.
hołzyntregiszelkiGaloty ci niy ślecom, jak sie łobleczesz hołzyntregi. Spodnie ci nie spadną, jeżeli założysz sobie szelki.
hutkapeluszBez niedziela cza mieć hut. W niedzielę należy chodzić w kapeluszu.
hyngieluchwytJak mosz hyngiel to sie go czim. Skoro masz uchwyt to trzymaj się go.