Suchatelnica
Zbigniew Markowski W porównaniu z dostojnym polskim konfesjonałem czy niemieckim „beichtstuhl” śląska suchatelnica brzmi ludowo i niemal niepoważnie. Ale zarówno język niemiecki, […]
Kategoria: słowa kluczowe
Pochodzenie najważniejszych śląskich słówek
Spaczeć
Zbigniew Markowski “Spaczeć” jest czasownikiem wyjątkowo podstępnym. Logicznie rzecz ujmując, moglibyśmy się spodziewać, iż ma związek z widzeniem, oglądaniem czy patrzeniem, zwłaszcza, […]
Seblykać
Zbigniew Markowski Jako hasło w słowniku bardziej odpowiednie byłoby może rzeczownikowe pojęcie „łobleczynia” czyli ubioru, ponieważ jednak „seblykanie” (rozbieranie) i „łoblykanie” (ubieranie) […]
Rzykanie
Zbigniew Markowski Jeśli wierzyć „Słownikowi etymologicznemu” Aleksandra Brücknera śląskie rzykanie ma swoje korzenie w okolicach czasownika „rzec”. Rzec można, iż czasownik ten […]
Rzić
Zbigniew Markowski Miejsce to znajduje się w Chorwacji, konkretnie – w powiecie Lika-Senj. Trudno je określić, bo nawet chorwacka Wikipedia raz posługuje […]
Ryma
Zbigniew Markowski Katar jest zapaleniem błony śluzowej, które skutkuje uporczywym i przykrym spływaniem nieprzyjemnej mazi z nosa. Właśnie z powodu owego spływania […]
Ryczka
Zbigniew Markowski Ryczka (zydel, stołek) brzmi tak jakoś twardo, po niemiecku – dlatego też etymologii szuka się w germańskich okolicach. Niektórzy wskazują […]
Przoć
Zbigniew Markowski Ostatnimi laty karierę zrobiła opinia, iż śląskie „przanie” (lub „przonie”) oznacza kochanie, ale sprawa aż tak prosta nie jest. Owszem […]
Plac
Zbigniew Markowski Odpowiedź na pytanie dokąd wychodzi się z domu nie jest wcale prosta. Istnieje nawet odwieczny konflikt, bo o ile mieszkańcy […]
Pieron
Zbigniew Markowski Początków słowa „pieron” należy szukać przed ponad tysiącem lat, w czasach gdy cześć oddawano bożkowi Perunowi. Perun w pewnym sensie […]
Paryzol
Zbigniew Markowski Nazwy parasola większość używanych w Europie języków zawdzięcza łacinie, choć różnymi drogami do dzisiejszych określeń dochodzono. Angielski wybrał ścieżkę łacińskiego […]
Oberiba
Zbigniew Markowski Oberiba może zmylić, bo gdy zobaczymy ją w jadłospisie albo na stole, ktoś nieobyty ze śląską godką może spodziewać się […]
Nudle
Zbigniew Markowski Nudle swój początek biorą z germańskiej grupy językowej i z całą pewnością mają już za sobą bardzo długi żywot. Świadczy […]
Modry
Zbigniew Markowski Wszystkiemu winne są antocyjany – związki chemiczne obecne w soku komórkowym roślin. To one nadają kwiatom, owocom i liściom barwę […]
Mobilniok
Zbigniew Markowski Dawno, dawno temu, gdy telefon komórkowy nie miał jeszcze swojej nazwy, jedna z redakcji ogólnopolskich gazet ogłosiła stosowny konkurs. Czytelnicy […]
Miano
Zbigniew Markowski Ministrem odpowiedzialnym za hutnictwo i przemysł ciężki niemal całą dekadę lat pięćdziesiątych był Kiejstut Żemaitis. Kiedy Jerzemu Ziętkowi na jakiejś […]
Maszket
Zbigniew Markowski Do śląskiej gwary maszket dotarł z języka niemieckiego, w którym słodkie łakocie zwykło się określać słówkiem „naschkätzchen”. Tak się jednak […]
Maras
Zbigniew Markowski Z marasem świetnie zaznajomieni są śląscy budowlańcy. W środowiskowej gwarze słowo to oznacza tyleż samo, co zaprawa murarska czyli cement, […]